W wykazach A i B stanowiących załącznik do powołanego rozporządzenia wymienione są rodzaje prac w szczególnych warunkach. Natomiast szczegółowy wykaz stanowisk prac w szczególnych warunkach Tematy: praca w szczególnych warunkach, emerytury, świadczenia emerytalne, wcześniejsza emerytura, Otwarte Fundusze Emerytalne. Praca w warunkach szczególnych to praca, w której pracownik w znaczny sposób jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki. Jako przykład takiej pracy można wskazać na prace w narażeniu na hałas przekraczający dozwolone normy, w zapyleniu, w oparach chemicznych, w wysokich temperaturach lub zmiennych warunkach atmosferycznych itp. Wykaz, który cytujesz jest wykazem używanym w przypadku osób, które chcą przejść na tak zwaną wcześniejszą emeryturę (z tytułu pracy w szczególnych warunkach). Nadal obowiązuje. Warunkiem otrzymania takiego świadczenia jest: osiągnięcie obniżonego do 60 lat wieku emerytalny; nie przystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego; rozwiązany stosunek pracy; na dzień 1 Prawo pracy Emerytury i renty. Aktualności. Data dodania: 28.12.2022. Od 1 stycznia pracodawca będzie musiał powiadomić pracowników o treści wykazu stanowisk, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz o wpisaniu lub odmowie wpisania do ewidencji pracowników wykonujących te prace. 1. Prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed Vay Tiền Online Chuyển Khoản Ngay. Nesttat / / 2011-09-15 11:31 Obserwuj wątek + popieram - neguję 0 usuń Zgłoś do usunięcia Gdzie można znaleźc te wykazy 1 stycznia 1999 r. 1985-02-20 § 1 1991-05-09 § 1 1993-01-14 § 1 1996-06-07 § 1 1997-06-18 § 1 1999-01-01 Art. 32 ust. 4 Art. 194 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( z dnia 18 lutego 1983 r.) Na podstawie art. 55 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 i. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267)zarządza się, co następuje: Rozdział 1Przepisy ogólne § 1. 1. Rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami". 2. § 1 ust. 2 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 29 stycznia 1985 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 20 lutego 1985 r. § 1 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B. 3. § 1 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniajacego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Wykazy stanowisk, o których mowa w ust. 2, stosuje się także w jednostkach organizacyjnych: 1) które powstały w drodze przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w inne przedsiębiorstwo, w przedsiębiorstwa, w spółkę lub w spółki, 2) które zostały przekazane organom samorządu terytorialnego, 3) dla których uprawnienia i obowiązki organu założycielskiego przejęli wojewodowie lub inne organy państwowe. 4. § 1 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniajacego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Przepis ust. 3 ma zastosowanie od dnia wprowadzenia zmian, o których mowa w tym przepisie. § 2. 1. § 2 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. 2. § 2 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 3 czerwca 1997 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 18 czerwca 1997 r. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Rozdział 2Wiek emerytalny § 3. Za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. § 4. 1. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, 2) § 4 ust. 1 pkt 2 skreślony przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia z dnia 3 czerwca 1997 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 18 czerwca 1997 r. (skreślony), 3) ma wymagany okres - zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. 2. § 4 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia z dnia 3 czerwca 1997 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 18 czerwca 1997 r. (skreślony). 3. Do okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach, o których mowa w ust. 1, zalicza się także okresy pracy górniczej w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin oraz okresy zatrudnienia na kolei w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin, a także okresy pracy lub służby, o których mowa w § 5-10. § 5. 1. Pracownik, który na statkach żeglugi powietrznej wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w dziale I wykazu B, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: a) 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn albo b) 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn; jeżeli komisja lotniczo-lekarska wydała orzeczenie o niezdolności do wykonywania czynności członka personelu latającego, 2) wiek emerytalny osiągnął w czasie wykonywania prac wymienionych w dziale I wykazu B lub w czasie zatrudnienia, do którego został skierowany po zwolnieniu z pracy na statkach żeglugi powietrznej, 3) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy na statkach żeglugi powietrznej, wymienionej w dziale I wykazu B. 2. Warunek określony w ust. 1 pkt 2 nie jest wymagany, jeżeli pracownik z powodu inwalidztwa został zwolniony z pracy na statkach żeglugi powietrznej lub z pracy, do której został skierowany po zwolnieniu z pracy na statkach żeglugi powietrznej, wymienionej ust. 1. § 6. Pracownik, który w morskich portach handlowych oraz przedsiębiorstwach pomocniczych działających na rzecz tych portów, zwanych dalej "portami morskimi”, wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w dziale II wykazu B, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat w czasie wykonywania tych prac lub zatrudnienia, do którego został skierowany stosownie do zalecenia lekarza, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy wymienionej w dziale II wykazu B. § 7. Pracownik, który wykonywał w hutnictwie prace w szczególnych warunkach, wymienione w dziale III wykazu B, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: a) 59 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r., 58 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1984 r., 57 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1985 r., 56 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1986 r., 55 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1987 r. albo b) 55 lat w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r., jeżeli komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzekła trwałą jego niezdolność do wykonywania prac wymienionych w dziale III wykazu B, 2) wiek emerytalny osiągnął w czasie wykonywania prac wymienionych w dziale III wykazu B lub w okresie zatrudnienia, do którego skierowany został stosownie do zalecenia lekarza, 3) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy wymienionej w dziale III wykazu B. § 8. 1. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w dziale IV wykazu B, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) § 8 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 lit. a) rozporządzenia z dnia 3 czerwca 1997 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 18 czerwca 1997 r. osiągnął wiek emerytalny wynoszący 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 10 lat wykonywał prace wymienione w dziale IV wykazu B. 2. § 8 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 3 lit. b) rozporządzenia z dnia 3 czerwca 1997 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 18 czerwca 1997 r. (skreślony). § 8a. § 8a dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 1991 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 9 maja 1991 r. § 8a zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 29 grudnia 1992 r. ( zmieniającego rozporządzenia z dniem 14 stycznia 1993 r. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie B dziale IV poz. 8 i 9, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiagnął wiek emerytalny: 50 lat - kobieta i 55 lat mężczyzna - w czasie zatrudnienia lub w ciągu 5 lat od ustania zatrudnienia, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 20 lat przy pracach wymienionych w wykazie B dziale IV poz. 8 i 9. § 9. 1. Funkcjonariusz pożarnictwa nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: a) 55 lat dla - kobiet i 60 lat dla mężczyzn albo b) 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn, jeżeli komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzekła trwałą jego niezdolność do pełnienia służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, 2) wiek emerytalny osiągnął w czasie pełnienia służby albo w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby, 3) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej przy wykonywaniu czynności o charakterze operacyjno-technicznym. 2. Warunek określony w ust. 1 pkt 2 nie jest wymagany, jeżeli funkcjonariusz pożarnictwa został zwolniony ze służby lub z pracy, którą wykonywał po zwolnieniu ze służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, z powodu inwalidztwa, § 10. 1. Żołnierz zawodowy oraz funkcjonariusz Milicji Obywatelskiej, organów bezpieczeństwa publicznego i Służby Więziennej, zwolniony ze służby, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie służby wojskowej, w Milicji Obywatelskiej, w organach bezpieczeństwa publicznego, służby więziennej bądź w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby, bądź w ciągu 5 lat po zwolnieniu ze służby lub ustaniu zatrudnienia, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat tej służby. 2. Przepis § 4 ust. 2 stosuje się odpowiednio. § 11. Funkcjonariusz celny nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie zatrudnienia w organach administracji celnej, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w organach administracji celnej. § 12. 1. Pracownik wykonujący działalność twórczą lub artystyczną w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący dla: a) tancerza, akrobaty, gimnastyka, ekwilibrysty, kaskadera - 40 lat dla kobiet i 45 lat dla mężczyzn, b) solisty wokalisty, muzyka grającego na instrumentach dętych, tresera zwierząt drapieżnych - 45 lat dla kobiet i 50 lat dla mężczyzn, c) artysty chóru, żonglera, komika cyrkowego, aktora teatru lalek - 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn, d) aktorki, dyrygentki - 55 lat, e) muzyka grającego na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operatora obrazu filmowego, fotografika - 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, 2) wiek emerytalny osiągnął w czasie zatrudnienia lub w ciągu 5 lat od ustania zatrudnienia, 3) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat działalności twórczej lub artystycznej. 2. Przepis § 4 ust. 2 stosuje się odpowiednio. § 13. Dziennikarz zatrudniony w redakcjach dzienników, czasopism, w radiu, telewizji oraz w agencjach prasowych, informacyjnych, publicystycznych albo fotograficznych, objęty układem zbiorowym pracy dziennikarzy, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie wykonywania pracy dziennikarskiej, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy dziennikarskiej. § 14. Pracownik Najwyższej Izby Kontroli nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie zatrudnienia w Najwyższej Izbie Kontroli, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w Najwyższej Izbie Kontroli. § 15. Nauczyciel, wychowawca lub inny pracownik pedagogiczny wykonujący pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 pkt 1-7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1982 r. Nr 3, poz. 19, Nr 25, poz. 287, Nr 31, poz. 214 i z 1983 t. Nr 5, poz. 33),- określoną w tej ustawie jako praca zaliczona do I kategorii zatrudnienia, nabywa prawo do emerytury na zasadach określonych w § 4 i jest uważany za wykonującego prace w szczególnym charakterze. Rozdział 3(skreślony) Rodział 3 skreślony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Rozdział 4Przepisy przejściowe i końcowe § 19. 1. Przy ustalaniu okresów pracy, o których mowa w § 2, uwzględnia się również okresy takiej pracy (służby), wykonywanej przed dniem wejścia w życie rozporządzenia. 2. Prace dotychczas zaliczone do I kategorii zatrudnienia w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 maja 1979 r. w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia (Dz. U. z 1979 r. Nr 13, poz. 86 i z 1981 t. Nr 32, poz. 186) uważa się za prace wykonywane w szczególnych warunkach, o których mowa w § 4. § 20. Osoba, która nabyła uprawnienie do zwiększenia emerytury lub renty inwalidzkiej na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowuje to uprawnienie, z tym że zamiast dotychczasowego zwiększenia przyznaje się jej wzrost emerytury lub renty inwalidzkiej w wysokości wynikającej z rozporządzenia. § 21. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1983 r. Załącznik 1 Wykaz prac wykonywanych w szczególnych warunkach Wykaz B dział IV poz. 8 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 1991 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 9 maja 1991 r. Wykaz B dział IV poz. 9 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 29 grudnia 1992 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 14 stycznia 1993 r. Tytuł wykazu A zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a) rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Tytuł wykazu B zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a) rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniającego rozporządzenie z dniem 7 czerwca 1996 r. Wykaz C skreślony przez § 1 pkt 5 lit. b) rozporządzenia z dnia 21 maja 1996 r. ( zmieniajacego z dniem 7 czerwca 1996 r. Osoby, które odpowiednio długo pracowały w szczególnych warunkach lub wykonywały pracę o szczególnym charakterze, nadal mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę z tytułu takiego zatrudnienia. ZUS przyzna im to świadczenie, jeżeli z wnioskiem o jego przyznanie wystąpią przed ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego. Nabycie prawa do emerytury uzależnione jest przede wszystkim od ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, który od 1 stycznia 2013 r. został zróżnicowany w zależności od daty urodzenia wnioskodawcy (np. dla kobiet urodzonych w I kwartale 1953 r. wynosi 60 lat i 1 miesiąc, a dla mężczyzn urodzonych w I kwartale 1948 r. – 65 lat i 1 miesiąc). Obowiązujące przepisy przewidują jednak nadal różne możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę, choć są one obwarowane licznymi wymogami, które należało spełnić w określonym czasie. Jedna z tych możliwości dotyczy osób, które przez odpowiednio długi okres pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Warunki, jakie należy spełnić, aby uzyskać wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, są zróżnicowane w zależności od tego, jaki rodzaj pracy wykonywała osoba wnioskująca o to świadczenie. Przepisy przewidują odmienne wymogi dla osób zatrudnionych w szczególnych warunkach oraz dla zatrudnionych w szczególnym charakterze, a w ramach pierwszej grupy ubezpieczonych warunki uzyskania świadczenia uzależnione są od tego, do którego wykazu prac „szczególnych”, a niekiedy również do którego działu w danym wykazie zalicza się wykonywana praca. Dodatkowe obostrzenia zostały też przewidziane dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Polecamy produkt: PIT-y 2015 (książka + CD) Emerytura z tytułu pracy w wykazie A Nie każda praca w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych uprawnia do otrzymania wcześniejszej emerytury. Wykazy prac (A i B), których wykonywanie pozwala na otrzymanie tego świadczenia, zostały przewidziane w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (dalej rozporządzenie w sprawie wieku emerytalnego). Dla osób zatrudnionych przy pracach wymienionych w wykazie A przepisy przewidują jednakowe warunki uzyskania wcześniejszej emerytury. Osoby te muszą osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet lub 60 lat dla mężczyzn oraz udowodnić okres składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionej w tym wykazie. Redakcja poleca: Kodeks pracy 2016 z komentarzem + poradnik w prezencie Należy zaznaczyć, że od pracowników wykonujących prace wymienione w wykazie A nie wymaga się, aby niższy wiek emerytalny został osiągnięty w czasie zatrudnienia lub w określonym czasie od jego ustania. Marek J. udowodnił 21 lat składkowych oraz 6 lat nieskładkowych, z czego przez 17 lat pracował w budownictwie przy pracach zbrojarskich (wymienionych w dziale V, poz. 4 wykazu A). Z końcem grudnia 2007 r. odszedł do innej lżejszej pracy niebędącej pracą szczególną. W czerwcu 2008 r. ukończył wcześniejszy wiek emerytalny wynoszący 60 lat. Mimo że miało to miejsce już po ustaniu zatrudnienia w szczególnych warunkach, ubezpieczony będzie mógł uzyskać wcześniejszą emeryturę, gdyż spełnił wszystkie wymagane warunki. Z wnioskiem o przyznanie tego świadczenia będzie mógł wystąpić do czasu ukończenia (w sierpniu 2013 r.) powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego dla niego 65 lat i 2 miesiące. Emerytury pomostowe z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze Emerytura za pracę z wykazu B Wykaz B zawiera znacznie węższy katalog prac w szczególnych warunkach, ale na ogół są one bardziej uciążliwe od wymienionych w wykazie A. W związku z tym wcześniejsza emerytura z tytułu wykonywania takiego zatrudnienia przysługuje na ogół po ukończeniu wieku emerytalnego niższego niż 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Jedynie dla pracowników zatrudnionych przy pracach wymienionych w dziale I wykazu B wiek ten może wynieść tyle, ile dla zatrudnionych w wykazie A. To samo dotyczy kobiet wykonujących prace wymienione w dziale II i III wykazu B. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy zróżnicowany jest również wymiar minimalnego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego od pracowników zatrudnionych przy pracach wymienionych w wykazie B. Staż ten wynosi: 15 lat dla prac wymienionych w dziale I, II i III wykazu B, 10 lat dla prac wymienionych w dziale IV wykazu B, 20 lat dla prac wymienionych w dziale IV wykazu B, poz. 8–9. Przepisy przewidują jednakowy dla wszystkich osób wykonujących prace wymienione w wykazie B wymagany staż składkowy i nieskładkowy. Staż ten wynosi 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn. Wysokość emerytury pomostowej Odmiennie niż w przypadku pracowników wykonujących prace wymienione w wykazie A, jednym z warunków przyznania wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania prac wymienionych w dziale I, II i III wykazu B (tj. w lotnictwie, portach morskich i hutnictwie) jest ukończenie wieku emerytalnego odpowiednio w czasie wykonywania tych prac lub w czasie zatrudnienia, do którego pracownik został skierowany, po zwolnieniu z pracy na statkach żeglugi powietrznej (dla działu I) czy w czasie zatrudnienia, do którego został skierowany stosownie do zaleceń lekarza (dział II i III). Polecamy: Jak należy płacić składki od umów zlecenia w 2016 r. (PDF) Należy zaznaczyć, że w przypadku, gdy pracownik wykonujący prace wymienione w dziale I, II albo III wykazu B osiągnął wiek emerytalny w innym czasie niż określony wyżej, może przejść na wcześniejszą emeryturę na zasadach określonych dla pracowników wykonujących prace z wykazu A. Grzegorz G. udowodnił 25-letni staż składkowy i nieskładkowy, w tym ponad 15 lat zatrudnienia w hutnictwie przy pracach wymienionych w dziale III wykazu B. Mimo ukończenia w grudniu 2003 r. wieku wymaganego do przyznania wcześniejszej emerytury (55 lat) nadal wykonuje powyższe prace i jeszcze nie ubiegał się o to świadczenie. Ponieważ powszechny wiek emerytalny (w jego przypadku 65 lat i 4 miesiące) ukończy dopiero w kwietniu 2014 r., do tego czasu może uzyskać wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Emerytura dla zatrudnionych w szczególnym charakterze Wcześniejszą emeryturę mogą uzyskać pracownicy zatrudnieni w szczególnym charakterze. Zgodnie z przepisami ustawy emerytalnej, należą do nich: pracownicy organów kontroli państwowej, pracownicy organów administracji celnej, pracownicy wykonujący działalność twórczą lub artystyczną, dziennikarze zatrudnieni w redakcjach dzienników, czasopism, w radiu, telewizji oraz w organach prasowych, informacyjnych, publicystycznych albo fotograficznych, objętych układem zbiorowym pracy dziennikarzy, nauczyciele, wychowawcy lub inni pracownicy pedagogiczni wykonujący pracę nauczycielską, żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Celnej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej, pracownicy jednostek ochrony przeciwpożarowej. Warunki uzyskania wcześniejszej emerytury przez pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze zostały zawarte w odpowiednich przepisach rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego. Przepisy te przewidują jednakowy dla wszystkich osób ubiegających się o emeryturę z tytułu wykonywania pracy w szczególnym charakterze staż składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn) oraz staż pracy w szczególnym charakterze (15 lat). Natomiast wymagany wiek emerytalny jest zróżnicowany w zależności od rodzaju pracy i wynosi od 40 lat do 55 lat dla kobiet oraz od 45 lat do 60 lat dla mężczyzn. Należy nadmienić, że w przypadku funkcjonariusza pożarnictwa wiek emerytalny musi być osiągnięty w czasie pełnienia służby albo w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby. Warunek ten nie jest wymagany, jeżeli funkcjonariusz pożarnictwa został zwolniony ze służby lub z pracy, którą wykonywał po zwolnieniu ze służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej z powodu inwalidztwa. Zobacz również serwis: Ppoż Żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej (obecnie Policji), organów bezpieczeństwa publicznego i Służby Więziennej wiek emerytalny muszą osiągnąć w czasie służby wojskowej, w Milicji Obywatelskiej (Policji), w organach bezpieczeństwa publicznego, służby więziennej bądź w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby, bądź w ciągu 5 lat po zwolnieniu ze służby lub ustaniu zatrudnienia. Funkcjonariusz celny również musi osiągnąć wiek emerytalny w czasie zatrudnienia w organach administracji celnej, a pracownik Najwyższej Izby Kontroli – w czasie zatrudnienia w NIK. Natomiast w przypadku dziennikarzy emerytura przysługuje, mimo że praca dziennikarska nie była wykonywana w dniu ukończenia obniżonego wieku emerytalnego, jeśli jest wykonywana w dniu złożenia wniosku o to świadczenie. Andrzej J. (urodzony 17 maja 1948 r.) wykonywał pracę dziennikarską w latach 1992–2007. Kilka miesięcy po ustaniu zatrudnienia ukończył wiek emerytalny (60 lat) uprawniający go do wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze. W styczniu 2010 r. wrócił do pracy dziennikarskiej i wykonuje ją do dnia dzisiejszego. W listopadzie 2012 r. wystąpił z wnioskiem o wcześniejszą emeryturę. ZUS przyznał mu to świadczenie. Wnioskodawca udowodnił wymagany staż ubezpieczeniowy (25 lat składkowych i nieskładkowych) oraz staż pracy w szczególnym charakterze (15 lat). Obniżony wiek emerytalny (60 lat) ukończył w czasie, gdy nie wykonywał pracy dziennikarskiej. Ponieważ jednak był zatrudniony jako dziennikarz w dacie zgłoszenia wniosku o emeryturę, ZUS przyznał mu wnioskowane świadczenie. Warunki uzyskania wcześniejszej emerytury przez osoby zatrudnione w szczególnym charakterze przedstawia tabela. Kategoria zatrudnionych w szczególnym charakterze Wymagane warunki 1 2 Funkcjonariusze pożarnictwa w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego: a) 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn albo b) 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn, jeżeli orzeczono trwałą niezdolność do pełnienia służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, w osiągnięcie wieku emerytalnego w czasie pełnienia służby albo w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby (warunek ten nie jest wymagany, jeżeli funkcjonariusz pożarnictwa został zwolniony ze służby lub z pracy, którą wykonywał po zwolnieniu ze służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, z powodu inwalidztwa) w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat służby w jednostkach ochrony przeciwpożarowej przy wykonywaniu czynności o charakterze operacyjno-technicznym. Żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej (obecnie Policji), organów bezpieczeństwa publicznego i Służby Więziennej w zwolnienie ze służby w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie służby wojskowej, w Milicji Obywatelskiej (Policji), w organach bezpieczeństwa publicznego, służby więziennej albo w czasie zatrudnienia wykonywanego po zwolnieniu z tej służby bądź w ciągu 5 lat po zwolnieniu ze służby lub ustaniu zatrudnienia, w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w tym co najmniej 15 lat służby. Funkcjonariusze celni w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie zatrudnienia w organach administracji celnej, w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat pracy w organach administracji celnej. Wykonujący działalność twórczą i artystyczną (pracownicy oraz prowadzący działalność w tym zakresie) w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego dla: – tancerza, akrobaty, gimnastyka, ekwilibrysty, kaskadera – 40 lat dla kobiet i 45 lat dla mężczyzn, – solisty wokalisty, muzyka grającego na instrumentach dętych, tresera zwierząt drapieżnych – 45 lat dla kobiet i 50 lat dla mężczyzn, – artysty chóru, żonglera, komika cyrkowego, aktora teatru lalek – 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn, – aktorki, dyrygentki – 55 lat, – muzyka grającego na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operatora obrazu filmowego, fotografika – 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat działalności twórczej lub artystycznej. Dziennikarze w zatrudnienie w redakcjach dzienników, czasopism, w radiu, telewizji oraz w agencjach prasowych, informacyjnych, publicystycznych albo fotograficznych, w objęcie układem zbiorowym pracy dziennikarzy, w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie wykonywania pracy dziennikarskiej lub wykonywanie takiej pracy w dniu zgłoszenia wniosku o wcześniejszą emeryturę, w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat pracy dziennikarskiej. Pracownicy Najwyższej Izby Kontroli w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn w czasie zatrudnienia w Najwyższej Izbie Kontroli, w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat pracy w Najwyższej Izbie Kontroli. Nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni w osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, w udowodnienie wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat pracy nauczycielskiej wymienionej w art. 1 ustawy – Karta Nauczyciela. Ustalanie stażu pracy „szczególnej” Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ZUS stosuje określone zasady przewidziane w obowiązujących przepisach. Po pierwsze, pracą „szczególną” może być tylko praca wykonywana w ramach stosunku pracy lub stosunku służby. Nie podlegają zaliczeniu okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze np. w ramach umowy zlecenia lub działalności gospodarczej. Wyjątek dotyczy osób wykonujących własną działalność twórczą lub artystyczną, które mogą przejść na wcześniejszą emeryturę na warunkach przewidzianych dla pracowników zatrudnionych przy takiej działalności. Drugą istotną zasadą jest zaliczanie do stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze tylko tych okresów, w których praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie jest zatem wystarczające zatrudnienie np. na 1/2 lub 1/4 etatu, jak również świadczenie w niektórych dniach (częściach dnia) pracy „szczególnej” oraz wykonywanie przez pozostały okres czasu innego rodzaju obowiązków. Ponadto ZUS nie zalicza do wymiaru zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy lub zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy lub świadczenie rehabilitacyjne. Nie podlegają też wliczeniu okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego oraz służby wojskowej (bez względu na to, w jakim czasie miały miejsce). Z okresów faktycznego niewykonywania pracy, wyłącznie okresy przebywania na urlopie wychowawczym podlegają wliczeniu do stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Kalkulator stażu pracy Ustalając 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wymagany do przejścia na emeryturę z tytułu prac wymienionych w wykazie A ZUS zalicza nie tylko okresy wykonywania takich prac (stale i w pełnym wymiarze czasu pracy), ale również: okresy pracy górniczej oraz okresy zatrudnienia na kolei wymienione w ustawie emerytalnej, okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie B oraz okresy służby w charakterze funkcjonariusza pożarnictwa, Milicji Obywatelskiej (a obecnie Policji), organów bezpieczeństwa publicznego, Służby Więziennej oraz w charakterze żołnierza zawodowego. Osoby ubiegające się o emeryturę z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie B, nie mają jednak możliwości doliczenia wymienionych okresów do wymaganego stażu. Bogusław K. przez 11 lat był zatrudniony w szczególnych warunkach w przemyśle drzewnym (dział VI wykazu A), z czego przez 7 lat w pełnym wymiarze czasu pracy, a przez 4 lata na 1/2 etatu. Po ustaniu zatrudnienia założył własny zakład stolarski. Przez kolejne 5 lat wykonywał taką samą pracę jak wcześniej, tyle że w ramach działalności gospodarczej. Ustalając wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach ZUS zaliczy jedynie 7-letni okres zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Ubezpieczony nie spełni więc jednego z warunków uzyskania wcześniejszej emerytury. Anna D. przez 17 lat pozostawała w stosunku pracy w przemyśle lekkim (dział VII wykazu A). W tym czasie łącznie przez 2 lata przebywała na zwolnieniach lekarskich, pobierając najpierw zasiłek chorobowy a następnie świadczenie rehabilitacyjne. Ponadto przez rok korzystała z urlopu wychowawczego. Ustalając 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wymagany do przyznania emerytury ZUS nie zaliczy jej 4 lat niewykonywania pracy „szczególnej”. Tym samym ubezpieczona nie spełni warunku stażowego. Henryk D. w sierpniu 2013 r. zamierza wystąpić z wnioskiem o przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Ubezpieczony pracował przez 10 lat w przemyśle chemicznym (przy pracach wymienionych w dziale IV wykazu A). Oprócz tego przez 2 lata był zatrudniony na kolei, a przez 4 lata pełnił służbę w Policji. Wszystkie te okresy zostaną zsumowane przy ustalaniu uprawnień do emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Dzięki temu ubezpieczony spełni warunek posiadania co mniej 15 lat takiej pracy. Sumowanie okresów pracy ,,szczególnej” Przepisy przewidują możliwość sumowania okresów prac w szczególnych warunkach, ale tylko w sytuacji, gdy wnioskodawca przechodzi na emeryturę z tytułu wykonywania prac wymienionych w wykazie A. W takim przypadku ZUS może doliczyć mu do wymaganego 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach również okresy wykonywania prac zawartych w wykazie B. Jeśli natomiast pracownik ubiega się o emeryturę z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie B, ZUS uwzględnia w wymaganym stażu pracy „szczególnej” wyłącznie okresy wykonywania prac wymienionych w określonych działach tego wykazu. Nie ma w tym przypadku możliwości doliczenia prac wymienionych w wykazie A. Przepisy nie przewidują również możliwości sumowania okresów pracy w szczególnych warunkach z pracą w szczególnym charakterze (zob. uchwałę SN z 29 września 2005 r. sygn. akt II UZP 10/05). Roman D. udowodnił 11 lat pracy jako kierowca autobusu PKS (praca wymieniona w dziale VIII wykazu A). Oprócz tego przez 6 lat pracował w porcie morskim jako operator urządzeń przeładunkowych (praca wymieniona w dziale II, poz. 5 wykazu B). Ubezpieczony nie uzyska prawa do tego świadczenia na warunkach przewidzianych dla pracowników zatrudnionych przy pracach wymienionych w wykazie B, gdyż ZUS nie zaliczy w tym przypadku pracy z wykazu A. Będzie natomiast mógł uzyskać wcześniejszą emeryturę na warunkach przewidzianych dla pracowników wykazu A. Ustalając wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach ZUS zaliczy nie tylko 11-letni okres pracy w charakterze kierowcy autobusu, ale również 6 lat zatrudnienia w porcie morskim. Barbara G. udowodniła 11 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach (w przemyśle lekkim) oraz 7-letni okres pracy w szczególnym charakterze jako nauczyciel. Ponieważ nie jest możliwe sumowanie okresów pracy w szczególnych warunkach oraz w szczególnym charakterze przy ubieganiu się o wcześniejszą emeryturę, nie spełnia ona wymaganego warunku 15 lat takiej pracy. W związku z tym ZUS odmówi jej przyznania emerytury, jeśli wystąpi z wnioskiem o to świadczenie. Forum Kadry - ZUS i Płace Kto może ubiegać się o wcześniejszą emeryturę Wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą uzyskać wyłącznie osoby, które nie ukończyły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Dla wszystkich kobiet urodzonych przed 1 stycznia 1952 r. wiek ten wynosi 60 lat, a dla wszystkich mężczyzn urodzonych przed 1 stycznia 1948 r. – 65 lat. Dla pozostałych osób powszechny wiek emerytalny, na mocy nowelizacji ustawy emerytalnej z 11 maja 2012 r., ulega od 1 stycznia 2013 r. stopniowemu wydłużeniu (o 1 miesiąc za każdy późniejszy kwartał urodzenia). Wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą zatem jeszcze uzyskać kobiety urodzone po 31 grudnia 1952 r. oraz mężczyźni urodzeni po 31 grudnia 1947 r., którzy nie osiągnęli obowiązującego dotychczas powszechnego wieku emerytalnego. Wniosek o wcześniejszą emeryturę muszą zgłosić przed ukończeniem wieku odpowiednio wydłużonego w wyniku nowelizacji z 11 maja 2012r. Obowiązujące przepisy przewidują dodatkowe wymogi przyznania wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Mogą oni przejść na to świadczenie po spełnieniu wymogów przewidzianych dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., jeżeli: wszystkie warunki wymagane do uzyskania tego świadczenia od osób urodzonych przed 1949 r. spełnili do końca 2008 r. (możliwość przewidziana w art. 46 ustawy emerytalnej) lub osiągnęli wymagany dla danego rodzaju pracy wcześniejszy wiek emerytalny (bez względu na datę ukończenia tego wieku), a na 1 stycznia 1999 r. posiadali wymagany staż składkowy i nieskładkowy, w tym odpowiedni dla danego rodzaju pracy „szczególnej” staż pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (możliwość przewidziana w art. 184 ustawy emerytalnej). W obydwu przypadkach warunkiem przyznania wcześniejszej emerytury jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa. Do niedawna dodatkowym warunkiem przyznania wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej było rozwiązanie stosunku pracy, które dotyczyło pracowników. Nowelizacja ustawy emerytalnej z 11 maja 2012 r. zniosła od 1 stycznia 2013 r. ten warunek jako niezbędny do przyznania wcześniejszej emerytury. Jest to bardzo korzystne rozwiązanie szczególnie dla tych osób, które nie mają pewności co do tego, czy wykonywana przez nich praca była istotnie pracą w szczególnych warunkach. W związku ze zmianą przepisów będą one mogły swobodnie zdecydować o kontynuowaniu lub przerwaniu zatrudnienia po uznaniu przez ZUS dokumentów potwierdzających pracę „szczególną” i wydaniu pozytywnej decyzji przyznającej wcześniejszą emeryturę. Należy jednak podkreślić, że nadal takie osoby będą musiały zwolnić się z pracy w celu pobierania tego świadczenia. W stosunku do wszystkich emerytur przyznanych na wniosek (w tym również wcześniejszych) obowiązuje bowiem cały czas art. 103a ustawy emerytalnej, przewidujący zawieszenie prawa do tego świadczenia w razie kontynuowania stosunku pracy nawiązanego przed przejściem na emeryturę. Hanna J. (ur. 20 grudnia 1953 r.) do 31 grudnia 2008 r. udowodniła 21-letni staż składkowy i nieskładkowy, w tym 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach, wymienionej w wykazie A. W listopadzie 2008 r. ukończyła też obniżony wiek emerytalny wynoszący 55 lat. W 1999 r. przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego. Do czasu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego w marcu 2014 r. (wynoszącego w jej przypadku 60 lat i 4 miesiące) będzie mogła uzyskać wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. W tym celu będzie musiała również zgłosić wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa. Barbara G. (ur. 19 marca 1958 r.) niebędąca członkiem OFE, w marcu 2013 r. ukończy 55 lat. Do końca 1998 r. ma ponad 20-letni staż składkowy i nieskładkowy, w tym 15-letni okres pracy nauczycielskiej. Cały czas pracuje w szkole i nie zamierza w najbliższym czasie rezygnować z tego zatrudnienia. Jeżeli w związku z osiągnięciem wcześniejszego wieku emerytalnego (55 lat) zgłosi wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury, ZUS ustali jej prawo do świadczenia, nawet jeśli będzie kontynuowała stosunek pracy nauczycielskiej. W takim przypadku wypłata świadczenia zostanie wstrzymana aż do czasu nadesłania przez uprawnioną dokumentu potwierdzającego ustanie zatrudnienia. Podstawa prawna: art. 32, art. 46, art. 53, art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Nr 8, poz. 43 ze zm.) art. 1 ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw ( z 2012 r. Załącznik 1. [Wykaz A stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty] Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. Wykaz A stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty. Dział I. W górnictwie 1. Prace pod ziemią 1. górnik, 2. górnik ładowacz, 3. górnik przodowy, 4. górnik rabunkarz, 5. górnik strzałowy, 6. górnik wiertacz, 7. budowacz, 8. cieśla górniczy, 9. drzewiarz, 10. elektromonter urządzeń górniczych, 11. elektromonter urządzeń elektrycznych, 12. instruktor strzałowy, 13. kołowrotowy, 14. kowal, 15. ładowacz akumulatorów, 16. maszynista maszyn wyciągowych, 17. maszynista pomp głównego odwadniania, 18. maszynista pomp odwadniania, 19. maszynista sprężarek, 20. maszynista wentylatorów dołowych, 21. mechanik, 22. odpinacz i podpinacz wozów, 23. odpinacz i podpinacz pod i nad pochylnią, 24. ratownik górniczy, 25. spinacz i rozpinacz wozów na podszybiu szybu wydobywczego, 26. sygnalista na podszybiu i nadszybiu głównego szybu wydobywczego i zjazdowego, 27. sygnalista szybów pomocniczych, 28. sygnalista na szybiku ślepym, 29. ślusarz maszyn i urządzeń górniczych, 30. ślusarz, 31. torowy, 32. wiertacz, 33. wydawca materiałów wybuchowych, 34. wydawca narzędzi górniczych. 3. Wydobywanie, obróbka i przeróbka surowców skalnych oraz wydobywanie ropy naftowej i gazu 1. górnik-skalnik, 2. kamieniarz obróbki kamienia ręcznej i mechanicznej, 3. ładowacz materiałów kamiennych, 4. operator wrębiarek termicznych i rozłupiarek hydraulicznych, 5. wiertacz otworów, 6. wiertacz strzałowy, 7. strzałowy, 8. wydawca materiałów wybuchowych, 9. maszynista ciężkiego sprzętu (koparki jedno- i wielonaczyniowe, ładowarki, spycharki), 10. kierowca samochodu technologicznego w kamieniołomach, 11. maszynista dźwignicy linowej, 12. maszynista kolei linowej, odpinacz i podpinacz wózków, 13. operator zespołu przenośników w ciągu technologicznym, 14. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale zatrudniony na otwartej przestrzeni na wyrobiskach kamienia, 15. kołowrotowy, 16. torowy, 17. odkrywkarz, 18. pracownik obsługi wyciągów linowych, 19. sterowniczy urządzeń rozdrabniających, 20. maszynista urządzeń krusząco-sortujących, 21. operator urządzeń odpylających, 22. operator stacji pomp na wyrobisku, 23. sygnalista wyciągowy na wyrobisku, 24. operator urządzeń formujących, 25. operator urządzeń do produkcji wyrobów z lastrico i tynków szlachetnych, 26. formowacz segmentów i tarcz ściernych, 27. pakowacz produktów mielonych. 4. Prace wiertnicze, geofizyczne, hydrogeologiczne i geodezyjne przy poszukiwaniu surowców i wody 1. elektromonter ruchu i montażu wiertni, 2. geodeta terenowy, 3. geofizyk grupy pomiarowej, 4. geolog terenowy, 5. kierowca – mechanik autocysterny do przewozu płuczki i wody, 6. kierowca ruchomego składu MW, 7. kowal otworowy, 8. maszynista agregatu prądotwórczego, 9. maszynista pomp, 10. maszynista i mechanik silników spalinowych, 11. mechanik maszyn i urządzeń wiertniczych, 12. monter urządzeń wiertniczych i geofizycznych, 13. monter rur i żerdzi, 14. operator agregatu cementacyjnego, 15. operator aparatury pomiarowej i sejsmicznej, 16. operator urządzenia wiertniczego i aparatury wyciągowej, 17. operator wibratora, 18. płuczkowy, 19. robotnik transportowy, 20. strzałowy sejsmiczny i perforacyjny i pomocnik strzałowego, 21. wiertacz. 7. Prace na oddziałach prażalni łupków 1. spiekacz kruszyw. 8. Prace na zwałowiskach górniczych, hutniczych i elektrociepłowniczych 1. konserwator tras przenośnikowych, 2. maszynista agregatu prądotwórczego, 3. mechanik stacji biologicznych i osadników, 4. operator przenośników taśmowych, 5. operator spycharki, 6. operator urządzeń za i wyładowczych, 7. wyładowywacz wagonów, 8. zwałowy węgla i kamienia. Dział II. W energetyce 1. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii! elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych 1. elektroenergetyk nastawni, 2. elektroenergetyk pomiarów i zabezpieczeń, 3. elektroenergetyk aparatury, automatyki i układów pomiarowych, 4. elektromonter instalacji i urządzeń elektroenergetycznych, 5. elektromonter instalacji elektrycznych przemysłowych, 6. elektromonter linii kablowych, 7. elektromonter linii napowietrznych niskich, średnich i wysokich napięć, 8. elektromonter maszyn wibrujących i transformatorów, 9. elektromonter pogotowia elektroenergetycznego, 10. elektromonter rozdzielni, 11. konserwator rozdzielni i sieci elektroenergetycznych, 12. maszynista sprężarek i turbosprężarek, 13. maszynista urządzeń pomocniczych turbin, 14. maszynista hydrozespołu wodnego. Prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń cieplnych 15. cieśla rusztowań kotłowych, 16. czyściciel kotła, 17. elektroenergetyk elektrowni cieplnych, 18. elektromonter aparatury, automatyki i układów pomiarowych, kotłów i turbin, 19. elektromonter ciepłowniczych urządzeń rozdzielczych, 20. elektromonter pomp i sprężarek, 21. elektromonter urządzeń nawęglania, 22. elektromonter urządzeń odpylania, odpopielania i odżużlania, 23. maszynista ładowarki i zwałowarki przy nawęglaniu, 24. maszynista sprężarek i turbosprężarek, 25. maszynista turbozespołu parowego, 26. maszynista urządzeń ciepłowniczych, 27. maszynista urządzeń gospodarki wodnej, 28. maszynista urządzeń nawęglania, 29. maszynista urządzeń pomocniczych kotła i turbin, 30. monter aramatury i rurociągów, 31. monter izolacji (izoler), 32. monter kotłów i urządzeń pomocniczych, 33. monter młynów węglowych, 34. monter pomp i sprężarek, 35. monter urządzeń nawęglania, 36. monter urządzeń odpylania, odpopielania i odżużlania, 37. monter urządzeń ciepłowniczych, 38. monter urządzeń stacji przygotowania wody. Dział III. W hutnictwie i przemyśle metalowym Odlewnie staliwa, żeliwa, metali nieżelaznych i rur 21. Przygotowanie mas formierskich i prace formierzy oraz: rdzeniarzy 1. przerabiacz mas formierskich i rdzeniowych, 2. formierz ręczny, 3. formierz maszynowy, 4. rdzeniarz, 5. sprzątacz w odlewni, 6. okładacz form i rdzeni, 7. przygotowywacz mas formierskich i rdzeniarskich, 8. przygotowywacz form i kokil do zalewania, 9. transportowy z obowiązkiem za- i wyładunku, 10. kanałowy w odlewni, 11. ustawiacz maszyn i urządzeń odlewniczych, 12. rozdzielacz oprzyrządowania modelowego. 22. Obsługa żeliwiaków, rozlewni i ich urządzeń pomocniczych 1. ładowacz wsadu, 2. wytapiacz, 3. kanałowy, 4. zalewacz, 5. operator maszyn odlewniczych, 6. robotnik transportowy, 7. robotnik obsługi stanowisk i urządzeń odlewniczych, 8. operator kokilarki i urządzeń odlewniczych, 9. ustawiacz maszyn i urządzeń odlewniczych, 10. ładowacz wsadu, 11. suwnicowy w odlewni, 12. przygotowywacz materiałów wsadowych. 23. Wybijanie, oczyszczanie i wykańczanie odlewów 1. wybijacz odlewów, form i rdzeni, 2. oczyszczacz odlewów, 3. wykańczacz odlewów, 4. wyżarzacz odlewów, 5. sortowacz odlewów, 6. operator śrutownika. Odlewnie metali nieżelaznych i ich stopów. 43. Obsługa pieców rafinacyjnych, topielnych, formierni, urządzeń odpylających i odlewniczych 1. wytapiacz metali nieżelaznych, 2. wytapiacz-odlewacz metali nieżelaznych, 3. zalewacz form, 4. formierz, 5. przerabiacz mas formierskich i rdzeniowych, 6. pracownik transportu w odlewni, 7. wykańczacz odlewów, 8. rozlewacz metali, 9. operator ciągów technologicznych, 10. operator urządzeń klimatyzacyjnych. Przeróbka plastyczna metali. 44. Obsługa pieców do podgrzewania i obróbki cieplnej 1. wyżarzacz odlewów, 2. odlewnik. 45. Obsługa agregatów do walcowania, tłoczenia i ciągnienia wraz z urządzeniami pomocniczymi i wykańczającymi 1. operator pras – tłoczarz, 2. walcownik rur, 3. gięciarz rur na gorąco. Prace różne w hutnictwie i przemyśle metalowym. 67. Obsługa pieców grzewczych i obróbka cieplna, transport materiałów na gorąco oraz transport wewnętrzny między stanowiskami pracy w wydziałach, w których wykonywane prace wymienione są w wykazie 1. przygotowywacz materiałów wsadowych, 1. wsadowy, 3. suszarniowy, 4. kierowca pojazdów transportu wewnętrznego, 5. transport z obowiązkiem za i wyładunku, 6. robotnik porządkowy, 7. hurtownik, 8. prostowacz wyrobów na gorąco, 9. nagrzewacz, 10. ładowacz wsadu. 72. Malowanie minią 1. malarz minią, 2. malarz antykorozyjny. 74. Pokrywanie wyrobów metalowych masami bitumicznymi 1. malarz, 2. operator maszyn i urządzeń, 3. bitumiarz. 76. Prace w hartowniach i wytrawialniach, praca ocynkowaczy, ocynowaczy, kadmowaczy oraz galwanizerów, cynkiem, miedzią, chromem, kadmem i niklem 1. hartownik, 2. galwanizer, 3. wytrawiacz, 4. polerownik, 5. andowacz, 6. ustawiacz – konserwator kąpieli galwanicznych, 7. ocynkowacz, 8. ocynowacz, 9. oksydowacz, 10. kadmowacz, 11. operator urządzeń wytrawialni, 12. robotnik transportu, 13. operator linii hartowniczej drutów i elementów złącznych, 14. sprzątacz produkcyjny. 77. Powlekanie na gorąco metalami kolorowymi lub tworzywami sztucznymi 1. powlekacz metalami kolorowymi na gorąco. 78. Szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne 1. szlifierz, 2. ostrzarz, 3. polerowacz, 4. krajacz metali tarczą ścierną. 79. Kucie ręczne w kuźniach przemysłowych oraz obsługa młotów mechanicznych 1. kowal i pomocnik kowala, 2. kowal konstrukcji stalowych, 3. gięciarz maszynowy – prostowacz. 80. Piaskowanie na sucho i śrutowanie wewnątrz komór 1. oczyszczacz mechaniczny, 2. śrutowacz, 3. piaskowacz, 4. operator śrutownika. 81. Prace w hamowniach przy próbach silników spalinowych 1. monter – mechanik silników spalinowych*). 82. Prace ślusarskie przy remoncie wewnątrz cystern 1. ślusarz. 83. Lutowanie płyt, blach i przewodów ołowianych oraz metali nieżelaznych 1. lutowacz, 2. ślusarz – monter, 3. blacharz, 4. napawacz ołowiem. 85. Obsługa gazogeneratorów 1. czadnicowy, 2. operator stacji czadnic, 3. operator urządzeń oczyszczalni gazu, 4. maszynista urządzeń nawęglania. 86. Obsługa suwnic 1. operator suwnic – suwnicowy. Dział IV. W chemii 17. Produkcja i przetwórstwo żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcja surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcja wosków i woskoli 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. wytłaczarkowy – w przemyśle, 3. kalendrowy, 4. wtryskowy – w przemyśle, 5. krajacz, 6. operator pras – w przemyśle, 7. operator urządzeń mechanicznej obróbki tworzyw sztucznych, 8. modelarz tworzyw i żywic, 9. operator urządzeń powlekających, 10. operator urządzeń dozujących, formujących i pakujących, 11. tokarz tworzyw, 12. szlifierz tworzyw, 13. konfekcjoner wyrobów i tworzyw sztucznych, 14. formierz tworzyw i żywic, 15. monter osprzętu urządzeń formujących, 16. operator urządzeń zgrzewających, 17. gięciarz blach i profili (w przetwórstwie tworzyw sztucznych), 18. suwnicowy, 19. pakowacz, 20. robotnik transportowy, 21. sprzątacz w hali produkcyjnej, 22. operator formowania warstwowego – klejarz klejami epoksydowymi, 23. operator urządzeń granulujących, rozdrabniających i sortujących. 18. Produkcja klejów, kitów oraz surowców, półproduktów i środków pomocniczych do ich wytwarzania 1. operator, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. operator urządzeń dozujących, formujących i pakujących, 4. robotnik transportowy. 19. Przetwórstwo, magazynowanie, przepompowywanie, przeładunek, transport oraz dystrybucja ropy naftowej oraz jej produktów 1. operator urządzeń dozujących, 2. maszynista urządzeń przeładunkowych, 3. robotnik magazynowy surowców i paliw, 4. robotnik transportowy, 5. zestawiacz mieszanek i roztworów, 6. wydawca paliw płynnych, 7. aparatowy. 21. Produkcja i przetwórstwo wyrobów gumowych, ebonitowych oraz półproduktów i środków pomocniczych do tych wyrobów; produkcja sadzy 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. walcownik, 3. kalendrowy, 4. wytłaczarkowy, 5. wtryskarkowy, 6. operator urządzeń dozujących i formujących, 7. operator pras, 8. operator urządzeń rozdrabniających, 9. robotnik transportowy, 10. pakowacz, 11. wulkanizator. 22. Produkcja włókien chemicznych, półproduktów do wyrobu włókien chemicznych oraz innych produktów wytwarzanych na tej samej bazie co włókna chemiczne, produkcja i przetwórstwo włókien szklanych, produkcja folii podłożowej i taśmy magnetycznej 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. topiarz mas mineralnych, 3. formowacz wyrobów izolacyjnych, 4. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący bezpośrednio prace pomocnicze lub inne przy przetwórstwie włókien szklanych, 5. operator urządzeń formujących włókno szklane, 6. operator urządzeń obróbczych. 31. Produkcja acetylenu i przemysłowy przerób acetylnu 1. aparatowy. 38. Prace antykorozyjne i termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. przerabiacz żywic chemoodpornych, 3. murarz wykładzin chemoodpornych, 4. wykładacz urządzeń tworzywami sztucznymi i gumą, 5. wykładacz wyrobów metalowych tworzywami kwaso- i zasadoodpornymi, 6. układacz wykładzin przy użyciu kitów i klejów organicznych, 7. natryskiwacz tworzywami antykorozyjnymi, 8. piaskowacz, 9. wytrawiacz, 10. oczyszczacz, 11. szlifierz, 12. aparatowy wulkanizacji wykładzin antykorozyjnych, 13. ładowacz i magazynier materiałów chemoodpornych, 14. malarz, 15. monter izolacji ciepłochronnych. 39. Oczyszczanie albo naprawianie aparatów lub pojemników po produktach toksycznych, żrących i parzących oraz prace wewnątrz cystern, kotłów, zbiorników, aparatów i kanałów technologicznych 1. murarz, 2. malarz, 3. cieśla, 4. ślusarz remontowy, 5. czyściciel cystern, kotłów, zbiorników, aparatów i kanałów technologicznych. 40. Prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych 1. maszynista urządzeń przeładunkowych, 2. operator urządzeń dozujących, 3. zestawiacz surowców i mieszanek, 4. robotnik transportowy, 5. robotnik magazynowy. Dział V. W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych 1. Roboty wodno-kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach 1. palowniczy, 2. betoniarz-zbrojarz, 3. murarz, 4. cieśla, 5. izolarz, 6. monter instalacji sanitarnych i grzewczych, 7. monter instalacji technologicznych, 8. robotnik budowlany wykonujący stale prace pomocnicze lub inne w głębokich wykopach. 2. Budowa oraz remont chłodni kominowych i kominów przemysłowych 1. monter urządzeń i konstrukcji metalowych, 2. murarz, 3. cieśla, 4. zbrojarz-betoniarz, 5. ślusarz - wykonujący prace na wysokości, 6. elektromonter instalacji linii i urządzeń elektroenergetycznych, 7. robotnik budowlany wykonujący stale prace pomocnicze lub inne na wysokości. 3. Prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych. Maszyniści robót ziemnych 1. maszynista koparek i ładowarek jednonaczyniowych i wielonaczyniowych, 2. maszynista pogłębiarek, zgarniarek jednonaczyniowych i wielonaczyniowych, 3. maszynista spycharek i ciągników gąsienicowych. Maszyniści maszyn transportu pionowego 4. maszynista żurawi samojezdnych kołowych i gąsienicowych, 5. maszynista żurawi wieżowych, 6. maszynista żurawi kolejowych, 7. maszynista żurawi stałych, 8. maszynista suwnic. Maszyniści maszyn drogowych 9. maszynista walców drogowych, 10. maszynista zespołów maszyn do produkcji mas bitumicznych i mas betonowych, 11. maszynista zespołów maszyn do rozścielania mas bitumicznych i mas betonowych, 12. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw. Maszyniści maszyn różnych 13. maszynista kafara. 4. Prace zbrojarskie i betoniarskie 1. zbrojarz, 2. zbrojarz prefabrykatów, 3. betoniarz, 4. zestawiacz surowców i mieszanek, 5. operator betoniarki – betoniarz. 5. Prace przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości 1. monter urządzeń i konstrukcji metalowych na wysokości, 2. monter konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości, 3. cieśla wykonujący prace na wysokości. 6. Prace malarskie konstrukcji na wysokości 1. malarz konstrukcji metalowych i urządzeń przemysłowych. 7. Prace przy wykonywaniu konstrukcji nabrzeży falochronów oraz innych budowli hydrotechnicznych w nawodnionych wykopach lub na styku woda-ląd 1. palowniczy, 2. kesoniarz, 3. cieśla, 4. betoniarz-zbrojarz, 5. łamarz, 6. robotnik budowlany, 7. murarz, 8. izolarz, 9. monter instalacji sanitarnych i ogrzewczych, 10. monter instalacji technologicznych. 8. Prace cykliniarskie 1. robotnik budowlany – cykliniarz. 9. Prace dekarskie 1. blacharz – dekarz, 2. robotnik budowlany. 10. Prace kamieniarskie 1. kamieniarz budowlany – kamieniarz obróbki ręcznej i mechanicznej, 2. robotnik budowlany, 3. brukarz. 11. Prace przy produkcji materiałów ogniotrwałych oraz wyrobów ceramicznych 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. młynowy surowców mineralnych, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. operator urządzeń obróbczych, 6. wypalacz, 7. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych wykonujący stale prace pomocnicze lub inne przy produkcji wyrobów ceramicznych lub materiałów ogniotrwałych. 12. Prace przy produkcji materiałów azbestowo-cementowych 1. młynowy surowców mineralnych, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. operator urządzeń obróbczych, 6. laborant, 7. operator mechanicznego sprzętu transportowego, 8. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych, 9. wszystkie pozostałe robotnicze i nierobotnicze stanowiska pracy w zakładach przetwarzających azbest w: – Pomorskich Zakładach Materiałów Izolacyjnych „Izopol” w Trzemesznie, – Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Szczucinie, – Zakładach Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Małkini, – Lubelskich Zakładach Eternitu im. Partyzantów Ziemi Lubelskiej w Lublinie, – Zakładach Wyrobów Cementowo-Azbestowych w Wierzbicy, – Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Ogrodzieńcu. 13. Prace przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. topiarz mas mineralnych, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. aparatowy, 6. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujących prace pomocnicze lub inne przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne. 14. Prace przy produkcji cementu. 1. młynowy surowców mineralnych, 2. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszywa, 3. silosowy surowców, 4. aparatowy, 5. wypalacz, 6. maszynista maszyn obróbczych, 7. operator urządzeń formujących, 8. operator mechanicznego sprzętu i urządzeń transportowych, 9. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji cementu. 15. Prace przy produkcji betonu kruszywowego 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. betoniarz prefabrykacji, 3. operator urządzeń formujących, 4. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji betonu kruszywowego – smarownik form. 16. Prace przy produkcji wapna 1. młynowy surowców mineralnych, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw, 4. maszynista maszyn obróbczych, 5. wypalacz, 6. aparatowy, 7. operator mechanicznego sprzętu i urządzeń transportowych, 8. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji wapna. 17. Prace przy produkcji gipsu półmokrego 1. młynowy surowców mineralnych, 2. zestawiacz surowców i mieszanek, 3. formowacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. maszynista maszyn obróbczych, 6. wypalacz, 7. palacz, 8. aparatowy, 9. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji gipsu półmokrego. 18. Prace palaczy pieców do wypalania i palaczy suszarń 1. palacz, 2. wypalacz. 20. Wypalanie, ściąganie i mielenie dolomitu oraz przygotowanie masy dolomitowej 1. młynowy surowców mineralnych, 2. maszynista maszyn do produkcji, sortowania i uszlachetniania kruszyw, 3. wypalacz, 4. operator urządzeń formujących, 5. formowacz, 6. aparatowy, 7. palacz, 8. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy wypalaniu, ściąganiu i mieleniu dolomitu oraz przygotowywaniu masy dolomitowej. 21. Produkcja elementów budowlanych z pyłów dymnicowych 1. zestawiacz surowców i mieszanek, 2. młynowy surowców mineralnych, 3. maszynista maszyn obróbczych, 4. hartowacz, 5. operator mechanicznego sprzętu, 6. robotnik w przemyśle materiałów budowlanych stale wykonujący prace pomocnicze lub inne przy produkcji elementów budowlanych z pyłów dymnicowych – smarownik form do betonu. Dział VI. W leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym 5. Impregnowanie drewna metodą dyfuzyjną i ręczną oraz wybielanie wikliny 1. impregnator drewna i płyt drewnopochodnych. 6. Impregnowanie płyt pilśniowych bardzo twardych olejami z hartowaniem 1. impregnator drewna. 7. Prace w klejowniach z użyciem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne 1. przygotowywacz klejów, 2. klejarz, 3. operator pras, 4. operator sklejarek płyt stolarskich, 5. operator urządzeń do okleinowania, 6. sterowniczy pras. Dział VII. W przemyśle lekkim 9. Prace wykonywane w zakładach przetwarzających azbest: 1. wszystkie stanowiska pracy w wydziałach produkujących kity trwale plastyczne na bazie azbestu w: – Pruszkowskich Zakładach Materiałów Izolacyjnych w Pruszkowie, – Przedsiębiorstwie Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja w Jarocinie. Dział VIII. W transporcie i łączności TRANSPORT 1. Ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie 1. ładowacz, 2. robotnik przeładunkowy (lub transportowy). 3. operator maszyn, urządzeń i sprzętu przeładunkowego. 2. Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych) pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów 1. kierowca pojazdu członowego, 2. kierowca samochodu ciężarowego, 3. kierowca ciągnika balastowego, 4. kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących większej niż 15. 3. Prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych 1. kierowca ciągnika. 5. Prace na statkach żeglugi śródlądowej (pracownicy zaliczani do personelu pływającego, z wyjątkiem zatrudnionych sezonowo 1. kierownik statku i jego zastępca, 2. szyper, 3. sternik, 4. bosman, 5. marynarz, 6. kierownik maszyn i jego zastępca, 7. kierownik przystani pływającej, 8. maszynista pogłębiarek jedno- i wielonaczyniowych, 9. operator pogłębiarki, 10. dźwigowy na dźwigu pływającym, 11. maszynista pływającej koparki głęboczerpalnej, 12. operator kafarów na sprzęcie pływającym, 13. operator zespołu przenośników pływających, 14. maszynista pływających urządzeń krusząco-sortujących i uszlachetniających 6. Prace na jednostkach pływających w portach morskich i w stoczniach morskich 1. pracownik wpisany na listę członków załogi jednostki pływającej. 12. Prace na statkach żeglugi powietrznej oraz prace związane z bezpośrednią obsługą samolotów na płycie lotniska 1. pilot, 2. mechanik pokładowy, 3. operator dźwigu pokładowego na śmigłowcu – mechanik naziemny. 13. Prace zakładowych służb kolejowych bezpośrednio związane z utrzymaniem ruchu pociągów 1. dyżurny ruchu, 2. nastawiacz, 3. ustawiacz, 4. zwrotnicowy, 5. manewrowy, 6. czyściciel zwrotnic, 7. maszynista pojazdu trakcyjnego (parowego, elektrycznego, spalinowego), 8. kierownik pociągu, 9. kierowca lokomotywki spalinowej, 10. obrotniczy (przesuwnicowy), 11. toromistrz, 12 robotnik torowy, 13. kierowca drezyny motorowej. ŁĄCZNOŚĆ 20. Montaż, konserwacja i remont linii kablowych oraz telefonicznych linii napowietrznych 1. monter linii kablowych sieci miejscowych, 2. monter linii napowietrznych. Dział IX. W gospodarce komunalnej 1. Prace w kanałach ściekowych 1. monter – konserwator sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków – kanalarz, 2. maszynista maszyn i urządzeń przepompowni i oczyszczalni ścieków, 3. operator urządzeń oczyszczalni ścieków, 4. konserwator urządzeń (obiektów) wodnych i kanalizacyjnych. 2. Oczyszczalnie ścieków i filtrów otwartych 1. monter – konserwator sieci kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków – kanalarz, 2. maszynista maszyn i urządzeń przepompowni i oczyszczalni ścieków, 3. operator urządzeń oczyszczalni ścieków, 4. konserwator urządzeń (obiektów) wodnych i kanalizacyjnych, 5. operatorowy uzdatniania wody, 6. operator filtrów, 7. robotnik filtrowy, 8. maszynista stacji pomp wodociągowych, 9. robotnik obsługi poletek osadu i złóż filtracyjnych. 3. Prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych z nieczystości miejskich 1. robotnik wysypiska, 2. ładowacz nieczystości stałych i płynnych. 4. Prace asfalciarzy i przy gotowaniu asfaltu 1. dozowacz składników mas asfaltowych, 2. maszynista zespołu maszyn do produkcji mas asfaltowych, 3. gotowacz asfaltu lanego, 4. rozkładacz mas asfaltowych, 5. maszynista zespołu maszyn do rozścielania mas asfaltowych, 6. aparatowy mas izolacyjnych, 7. maszynista maszyn do produkcji papy, 8. zestawiacz surowców i mieszanek. 5. Prace bitumiarzy i przy produkcji asfaltobetonu 1. maszynista zespołu maszyn do rozścielania mas bitumicznych – maszynista maszyn do produkcji papy, 2. rozkładacz mas bitumicznych, 3. dozowacz mas bitumicznych, 4. maszynista skrapiarek do nawierzchni bitumicznych, 5. maszynista zespołu maszyn do produkcji mas bitumicznych, 6. topiarz mas bitumicznych, 7. bitumiarz. 6. Prace brukarzy 1. brukarz, 2. kamieniarz. Dział XI. W przemyśle poligraficznym 1. Produkcja oraz obróbka materiału zecerskiego i form drukowych ze stopu drukarskiego 1. składacz ręczny. 3. Bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych 1. operator w przygotowalni światłodrukowej, 2. kopista offsetowy, 3. kopista chemigraficzny, 4. kopista światłodrukowy, 5. operator kserografu (przy utrwalaniu rys trójchloroetylenem). 4. Drukowanie i uszlachetnianie druków 1. maszynista maszyn typograficznych arkuszowych, 2 maszynista maszyn offsetowych arkuszowych, 3. operator maszyn offsetowych arkuszowych, 4. operator maszyn specjalistycznych typograficznych, 5. operator maszyn światłodrukowych. 5. Bezpośrednia obsługa maszyn i urządzeń do składania (łamania) arkuszy papieru, krajania papieru i wyrobów poligraficznych oraz do oprawy wyrobów poligraficznych w drukarniach 1. introligator przemysłowy, 2. krajacz folii i tworzyw sztucznych, 3. maszynista maszyn introligatorskich, 4. operator maszyn introligatorskich. Dział XII. W służbie zdrowia i opiece społecznej 2. Prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych oraz prace lekarzy stomatologów 1. lekarz stomatolog przyjmujący pacjentów. 6. Prace przy pobieraniu prób i pomiarach w warunkach i na stanowiskach pracy szkodliwych dla zdrowia, wykonywane przez personel stacji sanitarno-epidemiologicznych oraz laborantów środowiskowych 1. laborant. Dział XIV. Prace różne 1. Prace nie zautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego 1. palacz kotłowy, 2. Prace oczyszczaczy przemysłowych kotłów parowych lub wodnych 1. oczyszczacz, 2. popielarz rusztowy, 3. ślusarz remontowy. 3. Prace wykonywane w warunkach zwiększonego lub zmniejszonego ciśnienia 1. nurek, 2. kesoniarz. 4. Prace narażające na działanie promieniowania jonizującego oraz prace narażające na działanie pól elektromagnetycznych w zakresie od 0,1 do MHZ w strefie zagrożenia 1. operator defektoskopu izotopowego, 2. operator urządzeń izotopowych, 3. operator urządzeń rentgenowskich. 9. Bezpośrednia obsługa stacji sprężarek 1. maszynista sprężarek stacjonarnych, 2. maszynista pomp, 3. operator sprężarek stacjonarnych i pomp. 10. Prace murarskie przy naprawie na gorąco pieców przemysłowych, sklepień paleniskowych w parowozach i żeliwiaków 1. murarz pieców przemysłowych, 2. monter pieców przemysłowych, 3. murarz kotłów przemysłowych, 4. monter kotłów przemysłowych, 5. cieśla przy remoncie pieców przemysłowych. 11. Prace w suszarniach z zastosowaniem podgrzewania, jeżeli temperatura powietrza w tych suszarniach przekracza 35°C. Prace przy obsłudze suszarń, jeżeli temperatura na stanowisku obsługi przekracza 35°C 1. suszarniowy, 2. robotnik załadunkowy i wyładunkowy w suszarni. 12. Prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym 1. spawacz elektryczny i gazowy, 2. przepalacz gazowo-plazmowy i gazowy, 3. zgrzewacz, 4. wycinarz, 5. drążacz, 6. pracownicy zatrudnieni w bezpośrednim sąsiedztwie stanowisk spawalniczych w wydziałach spawalniczych2). 13. Prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych 1. ładowacz akumulatorów kwasowych, 2. elektromonter – ładowacz akumulatorów. 14. Prace przy naprawie pomp wtryskowych, wtryskiwaczy i gaźników do silników spalinowych 1. ślusarz 2), 2. mechanik samochodowy2). 16. Prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych 1. mechanik samochodowy, stale wykonujący prace w kanałach remontowych. 17. Lakierowanie ręczne lub natryskowe – nie zhermetyzowane 1. lakiernik ręczny, 2. lakiernik natryskowy, 3. zestawiacz farb i lakierów, 4. szlifierz wyrobów lakierowanych, 5. inni pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach lakierni nie zhermetyzowanych – w bezpośrednim sąsiedztwie stanowiska lakierniczego2). 18. Obsługa urządzeń i narzędzi wibracyjnych lub udarowych 1. szlifierz konstrukcji stalowych – szlifierkami pneumatycznymi, 2. operator młota pneumatycznego, 3. operator zagęszczarki wibracyjnej. 20. Prace przy produkcji drobnych wyrobów ze szkła 1. tokarz szkła piankowego, 2. krajacz szkła piankowego. 24. Kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na wydziałach i oddziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie 1. Stanowiska pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowisku wymienionym w wykazie2). 25. Bieżąca konserwacja agregatów, urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie 1. Stanowiska pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowisku wymienionym w wykazie2). Fraza została znaleziona (174 wyników) Kodeks pracy > Akty prawne > Firma (...) bez wypowiedzenia Oddział 6a Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 7 Wygaśnięcie umowy o pracę Rozdział IIa Warunki zatrudnienia (...) umowa zlecenie w (...) poszukujemy osób chętnych do podjęcia pracy na stanowisku: Kasjer/ka... 2011-05-12 Przedstawiciel Handlowy/Menadżer - Najlepsze warunki współpracy D-K-M Biuro Obsługi Szkód Komunikacyjnych (...) umowa zlecenie, małopolskie w (...) Express poszukuje PRACOWNIKÓW SORTUJĄCYCH Zakres obowiązków: Sortowanie kolorowych folii. Praca wykonywana na stojąco, na zewnątrz, bez znaczenia na warunki... 2011-05-12 Key Account Manager (...) informatyk, śląskie w (...) krajowym i światowym, stabilne warunki zatrudnienia (umowa o pracę), oprzyjazną atmosferę pracy, o kontakt z nowoczesnymi... 2011-05-06 Informatyk - Programista ESBANK Bank Spółdzielczy śląskie (...) elektryk, pomorskie w (...) budowy, pracownik budowlany, elektryk, hydraulik dekarz Atarkcyjne warunki płacy i pracy cv na adres... 2011-05-11 Doradca Techniczny - Przedstawiciel Handlowy SERWIS PERSONALNY całe (...) olsztyn, warmińsko-mazurskie w (...) Kierowca kat. C+E Tomasz Prokorym Olsztyn Kierowca kat. C+E - min. 1 rok doświadczenia - kierunki wschodnie - warunek konieczny! - wiza rosyjska - mile widziana Miejsce wykonywanej pracy: Polska (...) zgierz, łódzkie w (...) otwieranego obiektu w Zgierzu:Techników Farmacji - stażystówDermokonsultantówOferujemy:stabilną pracę;bardzo dobre warunki... 2011-05-11 Technik Farmacji - stażysta/Dermokonsultant COSMEDICA SP. Z (...) magazynier, wielkopolskie w (...) . z o. o. Poznań Magazynier Przygotowanie towaru do wysyłki zgodnie z zamówieniem ciekawą pracę w międzynarodowej strukturze atrakcyjne warunki pracy możliwości rozwoju umowa o pracę na pełen etat umiejętności (...) doradca serwis w (...) Praca w charakterze Doradcy, polega na rozmowie z klientem, określeniu jego potrzeb i przygotowaniu mu indywidualnego rozwiązania (plan finansowy lub ubezpieczeniowy), negocjacji warunków i... 2011-05-10 (...) zielona góra, lubuskie w (...) klientów - udzielanie informacji dotyczących warunków kredytowania - kompletowanie dokumentacji kredytowej - sporządzanie umów kredytowych - pracę w... 2011-05-11 Referent ds. Obsługi Klienta LUKAS Bank SA (...) białystok, podlaskie w (...) Białystok Kierownik Budowy Oferujemy: stałą pracę w firmie o ugruntowanej pozycji na rynku, atrakcyjne warunki zatrudnienia, możliwości rozwoju zawodowego i podnoszenia kwalifikacji. Wymagania: Wykształcenie (...) kielce, świętokrzyskie w (...) ) Kurier Poszukujemy osób na stanowisko KURIER. Do głównych obowiązków KURIERA należy dostarczanie do klientów umów. Oferujemy : - szkolenia - atrakcyjne warunki finansowe - możliwość rozwoju i awansu (...) szczecin, zachodniopomorskie w (...) ) - WARUNEK KONIECZNY !!! Min. 2... 2011-05-11 Key Account ds. Reklamy Internetowej Eniro Polska Sp. z Szczecin lub Koszalin Key Account ds. Reklamy Internetowej Jako członek naszego zespołu będziesz (...) windykacji, mazowieckie w (...) w celu windykacji należności (rozmowy wychodzące i przychodzące) negocjowanie warunków spłaty zadłużenia rejestracja informacji kontrola spłat w sprawach... 2011-05-09 Specjalista ds. Windykacji Terenowej (...) zielona góra, Nieokreślone w (...) Telewizja Puls jest najszybciej rozwijającą się stacją w Polsce oraz ma największy potencjał wzrostu związany z wejściem... 2011-05-10 Przedstawiciel Handlowy/Menadżer - Najlepsze warunki (...)

praca w szczególnych warunkach wykaz b